12 interesujących faktów na temat gryzoni
1/12
Co to jest gryzoń?
Bieganie i chrupanie od okresu kredowego (około 65 mln lat temu), gryzonie to grupa małych, nielatających ssaków z dużymi, ostrymi przednimi zębami. Dla wielu gryzonie są uroczymi i milutkimi stworzeniami, podczas gdy inni myślą o nich tylko jako o uciążliwe zwierzęta.
2/12
Co oznacza gryzoń?
Słowo „gryzoń” (lub Rodentia) z połowy XIX wieku pochodzi od łacińskiego (i włoskiego) czasownika „rodere”, oznaczającego „gryzić, jeść lub żerują na." Postawiono hipotezę, że może istnieć bezpośredni związek między terminem gryzoń a staroangielskim słowem rætt (szczur).
3/12
Ile jest rodzajów gryzoni?
Spośród ponad 4600 gatunków ssaki na świecie prawie połowa należy do rodziny gryzoni. Oczywiście większość ludzi to wie myszy oraz szczury to gryzonie, ale czy wiesz, że bobry, jeżozwierze, wiewiórki i psy preriowe też? Ale nie króliki, zające, krety i jeże. Należą do zupełnie innego gatunku ssaków.
Nigdzie nie jest wyczerpująca, oto lista innych popularnych gryzoni, które możesz rozpoznać:
- szynszyle;
- wiewiórki;
- myszoskoczki;
- Swistaki (na zdjęciu powyżej);
- Świstaki;
- Świnki morskie;
- Chomiki;
- lemingi;
- świstaki;
- Piżmaki;
- świnki.
4/12
Jaki jest największy gryzoń?
Ważąca średnio 100 funtów, półwodna kapibara (Hydrochoerus hydrochaeris), na zdjęciu powyżej jest największy żyjący gryzoń na świecie. Pochodzi z Ameryki Środkowej i tropikalnej Ameryki Południowej, należy do rodziny Caviidae (lub Cavy), podrzędu, do którego należy urocza świnka morska.
W przeciwieństwie do tego, najmniejszym gryzoniem znanym człowiekowi jest afrykańska mysz karłowata, która mierzy średnio 2,5 cm. długości i waży tylko 1/4 uncji, namoczony na mokro.
5/12
Co jedzą gryzonie?
Gryzonie to padlinożercy, którzy głównie żywią się roślinami, nasiona, owoce, trawy, liście i kora drzew. Niektóre gryzonie zjadają owady lub inne małe zwierzęta. I jest nawet południowoamerykański szczur, który łapie i zjada ryby.
6/12
Co zjada gryzonie?
Ponieważ większość gryzoni jest małych, są idealnym posiłkiem wielkości kęsa dla ptaków drapieżnych (jastrzębi i sowy), koty (koty i rysie), gady (węże i jaszczurki), psy (teriery), łasice (wydry i borsuki) oraz inne zwierzęta mięsożerne.
Co ciekawe, ludzie mają długą tradycję jedzenia gryzoni. W starożytnym Rzymie popielicę uważano za przysmak. Nawet dzisiaj mięso gryzoni jest nadal spożywane w wielu częściach świata. Na przykład agouti (Dasyprocta punctata) w Ameryce Łacińskiej, świnka morska w Peru i szczur bandicoot w Azji Południowo-Wschodniej.
7/12
Co przyciąga gryzonie?
Jedzenie przyciąga gryzonie. Najlepsza droga do zapobiegaj gryzoniom od zamieszkania w domu i wokół niego polega na wyeliminowaniu źródeł pożywienia i sprzątaniu wokół miejsc lęgowych. Nie zapomnij zapieczętować nawet najmniejszych wpisów. Gryzonie potrafią przeciskać się przez małe dziury dzięki swoim długim i elastycznym korpusom.
8/12
Gdzie mieszkają gryzonie?
Siedliska gryzoni można znaleźć prawie wszędzie, z wyjątkiem Antarktydy, Nowej Zelandii i niektórych mniejszych wysp oceanicznych. Gryzonie mogą żyć i rozwijać się na obszarach miejskich, wiejskich terenach uprawnych, lasach deszczowych, terenach górskich, łąkach, bagnach i pustyniach. Niektórzy zakładają miejsce zamieszkania przez grzebanie w norach (susły), a inni są półwodni (bobry). Wiadomo, że osoby żyjące w chłodniejszym klimacie hibernować (świstak) przez długie zimy, jak niedźwiedzie.
9/12
Jak długo żyją gryzonie?
To zależy od gryzonia.
Szczury żyją średnio 12 miesięcy. Syberyjski chomik żyje od ośmiu do 10 lat. Najdłużej żyjący gryzoń, nagi kretoszczur (Heterocephalus glaber), ma zgłoszoną żywotność do 30 lat.
10/12
Czy zęby gryzoni rosną?
Tak. Gryzonie mają wystające górne i dolne pary zębów, które są pozbawione korzeni i stale rosną. Aby gryzoń odniósł sukces w jedzeniu, zęby muszą być krótkie i ostre. Bez ich przycinania gryzoń mógłby umrzeć z głodu.
Uwaga: górne i dolne siekacze dorosłego szczura rosną w tempie około 1/8 cala. na tydzień!
11/12
Dlaczego gryzonie żują rzeczy?
Siekacze gryzoni muszą być zużyte podczas żucia; samoostrzenie zębów to cel na całe życie gryzonia. Ku rozgoryczeniu właścicieli domów gryzonie zmielą prawie wszystko, co znajdą, aby usunąć szkliwo zębów, w tym przewody, szkło, plastik, guma, drewno, skała i metal.
12/12
Czy gryzonie rozprzestrzeniają choroby?
Na przestrzeni dziejów gryzonie zyskały reputację wektorów chorób.
W średniowieczu o epidemię dymieniczą w Europie obwiniano szczury. Jednak Badanie 2018 opublikowane przez Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (PNAS) sugeruje, że „super-rozsiewacze” Czarnej Śmierci mogły być pchły i wszy. Według autorów bardziej prawdopodobne jest, że te pasożyty piły krew gryzoni zarażonych zarazą, a następnie gryzły ludzi.
Dzisiaj Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) szacuje, że na całym świecie myszy i szczury przenoszą ponad 35 chorób poprzez kontakt z ludźmi, albo bezpośrednio (poprzez kał, mocz, ślinę lub ukąszenia) albo pośrednio (poprzez pasożyty).